با تکامل بازار دارایی‌های دیجیتال، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) به عنوان نوع خاصی از دارایی‌های مبتنی بر بلاک‌چین توسعه پیدا کردند. وام‌دهی NFT به مالکان امکان می‌دهد از دارایی‌های دیجیتال خود به عنوان وثیقه برای وام استفاده کنند و از این راه، فرصت‌های جدیدی برای دسترسی به نقدینگی در اقتصاد مبتنی رمز ارز پیدا می‌کنند.
در این نوشته، اصول وام‌دهی NFT، مزایا، خطرات و بهترین پلتفرم‌های وام‌دهی NFT را بررسی خواهیم کرد.
وام NFT چیست؟
وام NFT روشی است که کاربران دارای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) می‌توانند با استفاده از دارایی‌های دیجیتال خود به عنوان وثیقه، وام دریافت کنند. این بدان معناست که مالکان می‌توانند در ازای NFT پول قرض بگیرند. این روش مانند گرفتن وام از بانک است، اما به جای استفاده از خانه یا ماشین به عنوان وثیقه، از هنر یا کلکسیون‌های دیجیتال خود استفاده می‌کنند.
NFTها آیتم‌های دیجیتال منحصربه‌فردی هستند که در بلاک‌چین، ذخیره می‌شوند. این آیتم‌ها می‌توانند هر چیزی از هنر و موسیقی دیجیتال گرفته تا املاک مجازی در بازی‌های آنلاین باشند. هر NFT کد خاصی دارد که آن را منحصربه‌فرد می‌کند، به همین دلیل به آنها «غیرقابل تعویض» می‌گویند.
وام‌دهی NFT محبوبیت پیدا کرده است زیرا به مالکان NFT راهی برای دریافت پول بدون فروش دارایی‌های دیجیتالشان می‌دهد. این برای معامله‌گران یا سرمایه‌گذارانی که فکر می‌کنند ارزش NFTهایشان با گذشت زمان افزایش می‌یابد اما در حال حاضر به پول نقد یا دارایی‌های کریپتو نیاز دارند، مفید است.
وام ارز دیجیتال
وام‌دهی NFT چگونه کار می‌کند؟
ابتدا، مالک NFT (وام‌گیرنده) NFT خود را به عنوان وثیقه در یک پلتفرم وام‌دهی سپرده می‌کند. سپس، وام‌گیرنده شرایط وام مورد نظر خود، از جمله مبلغ، مدت زمان و نرخ بهره را تعیین می‌کند.
وام‌دهندگان وام‌های پشتوانه NFT موجود را بررسی می‌کنند و بر اساس شرایط و ارزش وثیقه NFT، وام‌هایی را برای تامین مالی انتخاب می‌کنند. هنگامی که یک وام‌دهنده با شرایط موافقت می‌کند، وام به صورت ارز دیجیتال به حساب وام‌گیرنده صادر می‌شود. وام‌گیرنده، وام را به همراه بهره آن طبق شرایط توافق شده، بازپرداخت می‌کند.
اگر وام‌گیرنده وام را با موفقیت بازپرداخت کند، NFT به او بازگردانده می‌شود. در صورتی که در بازپرداخت کوتاهی کند، وام‌دهنده می‌تواند NFT را به عنوان غرامت مطالبه کند.
این فرآیند به مالکان NFT امکان می‌دهد بدون فروش دارایی‌های خود به وجوه دسترسی پیدا کنند، در حالی که وام‌دهندگان می‌توانند از دارایی‌های ارز دیجیتال خود سود به دست بیاورند.
انواع وام‌دهی NFT
چند روش مختلف برای انجام وام‌دهی NFT وجود دارد که خلاصه‌ای از روش کار هر یک را در ادامه می‌خوانید.
۱. وام‌دهی NFT همتا به همتا (P2P)
در وام‌دهی NFT همتا به همتا ( Peer-to-peer NFT lending- P2P)، یک فرد مستقیما به فرد دیگری وام می‌دهد. هیچ شرکت بزرگی در وسط وجود ندارد. نحوه عملکرد آن عموما به این صورت است:
- مالک NFT، توکن غیر قابل تعویض خود را به عنوان وثیقه در یک پلتفرم وام‌دهی P2P قرار می‌دهد.
- آنها اعلام می‌کنند که چه مقدار پول را برای چه مدت می‌خواهند قرض بگیرند.
- وام‌دهندگان در پلتفرم می‌توانند پیشنهاد را ببینند و تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند پول را قرض دهند یا خیر.
- اگر یک وام‌دهنده موافقت کند، معامله انجام می‌شود و پول به وام‌گیرنده ارسال می‌شود.
این نوع وام‌دهی می‌تواند خوب باشد زیرا به افراد امکان می‌دهد شرایط خود را تعیین کنند. با این حال، ممکن است پیدا کردن وام‌دهنده بیشتر طول بکشد و معاملات ممکن است به اندازه سایر انواع وام‌دهی امن نباشند.
۲. وام‌دهی NFT همتا به پروتکل
وام‌دهی همتا به پروتکل (Peer-to-protocol NFT lending) شامل قرض گرفتن از طریق یک پروتکل وام‌دهی غیر متمرکز است. در اینجا، NFTها در پروتکل سپرده می‌شوند، ته به این ترتیب روند اعطای وام‌ها بر اساس شرایط از پیش تعیین شده تسهیل شوند.
قراردادهای هوشمند کل فرآیند را مدیریت می‌کنند و دخالت و خطاهای انسانی را کاهش می‌دهند. این نوع وام‌دهی معمولاً ثبات و قابلیت اطمینان بیشتری را در شرایط وام فراهم می‌کند.
۳. موقعیت‌های بدهی غیرقابل تعویض
موقعیت‌های بدهی غیرقابل تعویض (NFDP- Non-fungible debt positions) شکل پیچیده‌تری از وام‌دهی NFT هستند. در این سیستم، خود بدهی به یک NFT تبدیل می‌شود. این NFT بدهی می‌تواند در سایر پروتکل‌های DeFi معامله یا به عنوان وثیقه استفاده شود.
این امر امکان ایجاد ابزارها و استراتژی‌های مالی پیچیده‌تری را در فضای NFT فراهم می‌کند. NFDPها هنوز یک مفهوم نوظهور هستند و نسبت به سایر اشکال وام‌دهی NFT کمتر رایج هستند.
- اجاره NFT
اجاره NFT شامل اجاره دادن NFTها به جای استفاده از آنها به عنوان وثیقه وام است. این مدل در بازی‌ها یا جهان‌های مجازی که هر NFT نشان‌دهنده آیتم‌های درون بازی یا املاک مجازی هستند، رایج است. اجاره‌کننده برای استفاده از NFT برای مدت معینی هزینه‌ای پرداخت می‌کند، در حالی که مالکیت با مالک اصلی باقی می‌ماند.
مزایای وام‌دهی NFT
وام‌دهی NFT مزایای متعددی را ارائه می‌دهد:
- دسترسی به نقدینگی: می‌توانید بدون فروش NFTهای خود به وجوه دسترسی پیدا کنید و به شما امکان می‌دهد از سرمایه مسدود شده در دارایی‌های دیجیتال خود استفاده کنید.
- شرایط انعطاف‌پذیر: وام‌گیرندگان و وام‌دهندگان می‌توانند شرایطی را که به بهترین وجه با نیازهای آنها مطابقت دارد، از جمله مبلغ وام، نرخ بهره و برنامه‌های بازپرداخت، مذاکره کنند.
- حفظ دارایی‌ها: می‌توانید مالکیت NFTهای خود را حفظ کنید و به شما امکان می‌دهد از افزایش ارزش بالقوه آینده بهره‌مند شوید.
- فرصت‌های کسب درآمد: برای وام‌دهندگان، ارائه وام می‌تواند از طریق پرداخت‌های بهره درآمد غیرفعال ایجاد کند.
- دسترسی به سرمایه: این روش، راهی تازه برای دریافت وام، به ویژه برای افرادی که در غیر این صورت به خدمات بانکداری سنتی دسترسی ندارند، ارائه می‌دهد.
ریسک‌های وام‌دهی NFT
در حالی که وام‌دهی NFT مزایایی را ارائه می‌دهد، خطرات متعددی نیز به همراه دارد:
- نوسانات بازار: ارزش NFTها و ارزهای دیجیتال می‌تواند به طور چشمگیری نوسان داشته باشد و وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان را هم‌زمان تحت تاثیر قرار دهد.
- خطر انحلال: اگر ارزش NFT وثیقه به طور قابل توجهی کاهش یابد، وام‌گیرندگان ممکن است با انحلال مواجه شوند.
- آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند امانی: اشکالات یا سوء استفاده‌ها در قراردادهای هوشمند پلتفرم وام‌دهی می‌تواند منجر به از دست رفتن وجوه شود.
- عدم قطعیت نظارتی: وضعیت قانونی NFTها و وام‌دهی NFT هنوز در بسیاری از حوزه‌های قضایی در حال تحول است.
- نقدینگی پایین NFTها: فروش سریع برخی از NFTها ممکن است دشوار باشد و در صورت عدم بازپرداخت وام، وام‌دهندگان را با دارایی‌های سخت نقدشونده تنها بگذارد.
- چالش‌های ارزش‌گذاری: ارزش‌گذاری دقیق NFTهای منحصربه‌فرد می‌تواند دشوار باشد و منجر به قیمت‌گذاری نادرست وام‌ها شود.
- خطر طرف مقابل: در مدل‌های همتا به همتا، این خطر وجود دارد که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند.
بهترین پلتفرم‌های وام‌دهی NFT
NFTfi
NFTfi یک پروتکل همتا به همتا است که به شما امکان می‌دهد از توکن‌های غیرقابل تعویض خود به عنوان وثیقه برای قرض گرفتن یا قرض دادن پول استفاده کنید.
این پلتفرم از طیف گسترده‌ای از NFTها، از جمله هنر، کلکسیون‌های دیجیتال و آیتم‌های بازی‌ها پشتیبانی می‌کند و به شما امکان می‌دهد بدون فروش دارایی‌های ارزشمند خود، پول نقد دریافت کنید. NFTfi هیچ هزینه‌ای از وام‌گیرندگان دریافت نمی‌کند. با این حال، وام‌دهندگان در این پلتفرم ملزم به پرداخت ۵ درصد از بهره‌ای هستند که از وام‌ها کسب می‌کنند.
شما می‌توانید انواع NFTهای موجود برای وام‌دهی یا قرض گرفتن NFT، از جمله Bored Ape Yacht Club، Doodles، Cryptopunks و موارد دیگر را پیدا کنید. NFTfi یک جامعه رو به رشد دارد که ارتباط و تکمیل معاملات را برای وام‌گیرندگان و وام‌دهندگان آسان‌تر می‌کند.
پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال
آرکید (Arcade)
آرکید یک پلتفرم DeFi در بلاک‌چین اتریوم است که در آن می‌توانید با استفاده از NFTها به عنوان وثیقه، وام بگیرید. این پلتفرم به شما امکان می‌دهد از NFTهای خود برای تضمین وام‌ها استفاده کنید یا دارایی‌های خود را به عنوان وام به دیگران پیشنهاد دهید.
در آرکید، می‌توانید NFTهای خود را با شرایط وام مشخص فهرست کنید تا پیشنهاد مناسبی دریافت کنید یا آنها را در یک Vault برای گزینه‌های سریع قرض گرفتن NFT سپرده‌گذاری کنید. به عنوان وام‌دهنده، می‌توانید وام‌ها را بر اساس شرایط تعیین شده تامین مالی کنید یا پیشنهادات سفارشی برای NFTهای فردی یا کل مجموعه‌ها ایجاد کنید.
آرکید در حال حاضر از انواع دارایی‌ها، از جمله توکن‌های محبوب ERC-20 مانند WETH، USDC، USDT، DAI و APE برای تامین مالی وام‌ها پشتیبانی می‌کند.
جمع‌بندی
وام‌دهی NFT یک پیشرفت امیدوارکننده در زمینه مالی غیر متمرکز است که فرصت‌های جدیدی را برای استفاده از دارایی‌های دیجیتال فراهم می‌کند. این امر نقدینگی را برای دارندگان NFT فراهم می‌کند و در عین حال به وام‌دهندگان اجازه می‌دهد پاداش کسب کنند. با این حال، مانند هر فعالیت مالی، به ویژه در حوزه کریپتو که به سرعت در حال رشد است، خطراتی نیز دارد.
با رشد و بلوغ تجارت NFT، باید انتظار پیشرفت‌های بیشتری را در تامین مالی NFT داشته باشیم. این ممکن است شامل مدل‌های ارزش‌گذاری پیشرفته‌تر، تعامل با امور مالی سنتی و اشکال جدیدی از محصولات مالی مبتنی بر NFT باشد.
کسانی که قصد شرکت در وام‌دهی NFT را دارند، چه به عنوان وام‌گیرنده و چه به عنوان وام‌دهنده، باید فرآیند را به وضوح درک کنند، خطرات را به دقت ارزیابی کنند و فقط با یک پلتفرم وام‌دهی NFT قابل اعتماد درگیر شوند.
سوالات مرتبط با وام توکن‌های غیر قابل تعویض
چگونه می‌توان روی NFT وام گرفت؟
برای تضمین وام با استفاده از NFT خود، باید یک پلتفرم وام‌دهی را انتخاب کنید که NFTها را به عنوان وثیقه می‌پذیرد. پس از فهرست کردن NFT خود، شرایط وام را با وام‌دهنده مطرح کنید. پس از رسیدن به توافق، NFT در یک قرارداد هوشمند قفل می‌شود و مبلغ وام را دریافت می‌کنید. پس از بازپرداخت وام، NFT شما به شما بازگردانده می‌شود.
آیا می‌توانیم از NFT پول برداشت کنیم؟
NFTها را نمی‌توان مستقیماا به عنوان پول نقد برداشت کرد زیرا دارایی مالی سنتی نیستند. با این حال، چند روش وجود دارد که ممکن است از طریق NFTها به پول نقد دسترسی پیدا کنید:
- NFT ممکن است در بازار صرافی ارز دیجیتال فروخته شود و دوباره به ارز فیات تبدیل شود. همانطور که ذکر شد، گزینه دیگر استفاده از NFT به عنوان وثیقه وام است. در نهایت، اگر NFT ارزش قابل استفاده‌ای دارد (مانند آیتم‌های درون بازی)، می‌توانید به اجاره دادن آن فکر کنید.
تقسیم‌بندی NFT چگونه به نفع وام‌دهندگان عمل می‌کند؟
تقسیم‌بندی NFT شامل شکستن یک NFT به قطعات کوچکتر و قابل معامله است. تقسیم‌بندی NFT، در حالی که مستقیماا با وام‌دهی مرتبط نیست، می‌تواند از چند طریق به وام‌دهندگان سود برساند:
- افزایش نقدینگی: NFTهای تقسیم‌شده نقدینگی بیشتری دارند و در صورت نیاز، فروش وثیقه را برای وام‌دهندگان آسان‌تر می‌کنند.
- مانع ورود کمتر: وام‌دهندگان می‌توانند با سرمایه کمتر در وام‌های NFT با ارزش بالا شرکت کنند.
- تنوع‌بخشی: وام‌دهندگان می‌توانند ریسک خود را در بین چند بخش از NFTهای مختلف پخش کنند.
- ارزش‌گذاری دقیق‌تر: تقسیم‌بندی می‌تواند منجر به کشف قیمت کارآمدتر شود و به وام‌دهندگان کمک کند ارزش وثیقه NFT را بهتر ارزیابی کنند.
پلتفرم‌های وام NFT چگونه کار می‌کنند؟
پلتفرم‌های وام NFT به طور کلی در مراحل زیر عمل می‌کنند:
- ایجاد حساب: وام‌گیرندگان و وام‌دهندگان در پلتفرم ثبت‌نام می‌کنند و کیف پول‌های کریپتو NFT خود را به حساب‌های خود متصل می‌کنند.
- فهرست وثیقه: وام‌گیرندگان NFTهای خود را به عنوان وثیقه با فهرست کردن آنها در پلتفرم و تعیین شرایط مورد نظر خود برای وام ارائه می‌دهند.
- تطبیق وام: وام‌دهندگان فهرست‌های وثیقه موجود را بررسی می‌کنند تا وام‌هایی را که می‌خواهند تأمین مالی کنند انتخاب کنند. یا ممکن است پلتفرم از الگوریتم‌ها برای اتصال خودکار وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان مناسب استفاده کند.
- ایجاد قرارداد هوشمند: پس از توافق بر سر وام، یک قرارداد هوشمند برای اجرای شرایط وام، مدیریت وثیقه و رسیدگی به بازپرداخت‌ها ایجاد می‌شود.
- پرداخت وجوه: مبلغ وام به وام‌گیرنده منتقل می‌شود، در حالی که NFT برای مدت وام به طور ایمن در قرارداد هوشمند قفل می‌شود.
- بازپرداخت وام: وام‌گیرنده طبق شرایط مندرج در قرارداد هوشمند، بازپرداخت‌ها، از جمله بهره توافق شده را انجام می‌دهد.
- تسویه یا عدم بازپرداخت: پس از بازپرداخت کامل، قرارداد هوشمند NFT را به وام‌گیرنده بازمی‌گرداند. اگر وام‌گیرنده نتواند بازپرداخت کند، قرارداد هوشمند NFT را به عنوان غرامت برای نکول وام به وام‌دهنده منتقل می‌کند.
